Engeland is er klaar mee! Waarmee? Honden die op de stoep poepen? Regen? Thee?! Nee, met deurtjes voor feeën. 

Je leest het goed, het Engelse dorp Wayford ondervindt overlast van elfjes! Nou ja, van mensen die deurtjes voor de wezentjes in bomen schroeven. De bomen worden aangetast door de roestige schroeven, en het is ook niet goed voor ze als er teveel met de bast wordt geknoeid. Sommige mensen verwijderen echter niet alleen de bast, ze snijden ook hele huisjes in de kern van de boom, direct achter het deurtje! Die roestige spijkers zijn trouwens niet alleen gevaarlijk voor de bomen. Als ze los raken kunnen mensen en dieren erop trappen en zichzelf zo verwonden.

De deurtjes zijn bedacht voor kinderen, die er een briefje met een wens kunnen achterlaten. De elfjes zouden deze in vervulling kunnen laten gaan.

Lief?
In Engeland zijn elfjes lief en behulpzaam, maar er zijn heel wat verhalen over magische (fee-achtige) wezens die niet altijd even vriendelijk zijn. Een lijstje met verschillende feeën (of andere wezens van die aard), in alle soorten en maten:

1. Als er een land (of gebied) is met veel verhalen over feeën en ander wezens, dan is het Groot-Brittannië wel. Dieren, meermensen, reuzen, draken en zeer veel natuurwezens komen in de mythologie van de Britse volkeren voor. Één van deze mythes is die van de Brownies.
   Brownies zijn kleine magische wezens die bruine kleren dragen. Ze zijn meestal verbonden aan een huis of familie en doen ‘s nachts klusjes in huis om de bewoners te helpen. Geen vuiltje aan de lucht dus, tot de mensen ze beledigen… Dan kunnen ze behoorlijk kwaadaardig worden. De enige manier om van boosaardige brownies af te komen is het achterlaten van (bruine) mantels en hoeden, zodat ze vertrekken naar een nieuw huis.
2. Salamanders werden lange tijd ook gezien als ondersoort van feeën, of in ieder geval van natuurgeesten. De beesten zouden zijn ontstaan uit vuur dat zeven jaar achter elkaar brand. Volgens de beschrijvingen zijn ze ondeugend en zelfs in staat zijn om hele huizen af te branden omdat ze uit vuur bestaan! De mythe van vuurspuwende salamanders werd tot en met de Renaissance geloofd.

   

3. Mythes over natuurwezens en feeën komen niet uit de Middeleeuwen. De oude Grieken geloofden in nimfen. Deze wezens waren vaak lagere goden die lokale bossen en rivieren beschermden. Nimfen werden vaak verbonden aan Artemis. Zeenimfen, Naiads, kwamen veel in contact met Poseidon.
4. In Ierland lopen Leprechaunen rond. Dit zijn magische wezens die in staat zijn te verschijnen en verdwijnen waar ze maar willen. In de Ierse legendes zijn ze vaak verbonden met potten goud of zakken zilver, die degene die een leprechaun weet te vangen kan krijgen. Die pot goud aan het einde van de regenboog? Nou, die wordt dus bewaakt door zo’n leprechaun.
5. De strijdvaardige Elven die wij kennen van films komen uit de Noorse mythologie. De ‘lichte elven’ dienden de goden, de ‘donkere elven’ woonden in grotten en lijken meer op trollen. Tolkien deed veel inspiratie op in de Noorse legenden.
6. Er zijn ook verhalen over ‘changelings‘, voornamelijk in Europa en Azië. Een pasgeboren baby wordt dan door elfen verwisseld met een elfenbaby.  Waar de legende van changelings vandaan komt is niet duidelijk, maar het lijkt een uitleg te zin voor vreemd gedrag bij jonge kinderen en jonggestorven baby’s. Elfenbaby’s gedragen zich namelijk anders dan mensen, en vaak overleven ze de verwisseling niet.
7. De beroemdste feeën zijn mogelijk de bewoners van het mythische eiland Avalon. Deze wezens zijn in staat om naar de mensenwereld te reizen wanneer hun hulp het hardste nodig is. De Vrouwe van het Meer, die de ridder Lancelot grootbracht en koning Arthur zijn zwaard Excalibur gaf, is één van de bewoners van Avalon. Oberon en Titania, belangrijke figuren in Shakespeare’s ‘A Midsummer Night’s Dream‘, zijn afkomstig van hetzelfde mythische eiland.
8. Nog zo’n beroemde fee is de tandenfee. Het gebruik om melktanden na het wisselen te bewaren stamt waarschijnlijk uit de Middeleeuwen. Het gerucht ging toen dat heksen tanden konden gebruiken om iemand te vervloeken en dus bewaarde (of verbrandde) je de uitgevallen tanden om te voorkomen dat ze in de verkeerde handen vielen.
9. De Donas de fuera zijn de feeën van Sicilië. Deze wezens wisten mensen over te halen zich bij hen aan te sluiten voor groepsrituelen, die altijd ‘s nachts plaatsvonden. De Inquisitie veroordeelde de menselijke donas bijna net zo streng als ze deden bij de heksenvervolging. De donas hadden wel het geluk dat ze door hun mede-Sicilianen zelden werden aangegeven bij de Inquisitie. De Sicilianen geloofden dat de vrouwen goede natuurgeesten waren.
10. De Gaelic-sprekende volkeren hebben het in hun folklore over de Aos Sí, een volk met bovennatuurlijke krachten. De Aos Sí zouden onder andere in de vorm van natuurgeesten verschijnen, maar in de loop der jaren zouden ze zich ondergronds hebben teruggetrokken om weer tevoorschijn te komen als hun tijd gekomen is.
11. In alle landen is er een vorm van de Will o’ the Wisp. Deze bollen licht zouden geesten zijn die verdwaalde reizigers helpen uit moerassen te komen. Maar soms zijn ze kwaadaardig en laten ze de reiziger nog verder verdwalen, met vaak dramatische gevolgen.
12. In Europa werden feeën vaak in twee soorten verdeeld. In Schotland heette deze groepen Seelie en Unseelie. De Seelie waren feeën die af en toe een grapje uithaalden maar geen kwaad in de zin hadden, en soms zelfs mensen hielpen. Unseelie zijn kwaadaardige wezens die de mens schade toe willen brengen.

Het internet staat vol met duizenden verhalen, mythes en meer. Want de bekendheid van feeën is natuurlijk alleen maar groter geworden sinds het ontstaan van tekenfilms. Voor wie meer wil weten en lezen, klik hier.